21 listopada
21 listopada 1891 roku otwarto szpital psychiatryczny w Tworkach, jedną z najważniejszych placówek o tym profilu w Warszawie i okolicach.
Idea stworzenia ośrodka psychiatrycznego zrodziła się jeszcze w latach ’30 XIX wieku. Prace organizacyjne przerwało powstanie styczniowe. Dopiero w latach ’70 powołano Komitet Budowy Szpitala Psychiatrycznego.
Koncepcję architektoniczną opracowali Franciszek Tournelle i M. Romanowicz wraz z psychiatrą Adolfem Rothem. W roku 1882 zakupiono 58 ha gruntu od ziemianina Franciszka Kryńskiego. Ostateczny projekt wyszedł, pod naciskiem władz, spod ręki Iwana Wasiliewicza Sztroma.
W latach 1888-91 powstał niezwykle nowoczesny obiekt, zgodny z najnowszymi osiągnięciami nauki. Miał strukturę pawilonową: w centrum znajdowały się budynek administracyjny i gospodarczy, a po bokach, w łuku, po trzy pawilony męskie i żeńskie. Pawilony były podzielone na trzy „klasy” łóżek, stosownie do zasobności kieszeni pacjentów.
Kompleks uzupełniały kaplica katolicka i prawosławna – ta druga o unikatowej w Królestwie ormiańskiej architekturze. Do tego budynki szpitalne znajdowały się w lesie i były spięte alejkami – miało to służyć pacjentom do uspokajających przechadzek.
Szpital był bardzo nowocześnie wyposażony: miał elektryczne oświetlenie, własną piekarnię, pralnię, suszarnię i kotłownię.
Pierwszym dyrektorem szpitala został Władimir Nikołajewicz Chardin, znakomity lekarz, w dodatku przyjaźnie usposobiony do Polaków. Zatrudnił m.in. dr. Rafała Radziwiłłowicza, postać wartą jak najlepszej pamięci, i kilkanaście katolickich zakonnic. W chwili otwarcia szpital dysponował 420 łóżkami.
Oczywiście na tym dzieje i rozbudowa szpitala się nie zakończyły, to już jednak temat na inną opowieść.
Na ilustracji szpital w roku otwarcia, za rodpruszkow.nstrefa.pl.
