Kartka z kalendarza – 3 października
Jeśli właśnie bezskutecznie przeszukujecie w pamięci mapę Warszawy w poszukiwaniu pokazywanego dziś pomnika, nie martwcie się. Dziś opowiemy o artyście, który warszawiakiem był i z Warszawą swe życie związał, lecz tu akurat niewiele po sobie pozostawił. 3 października 1906 roku, w wówczas podmiejskim Powsinie, urodził się Franciszek Masiak. W latach 1929-34 studiował na naszej ASP u prof. Tadeusza Breyera (autora m.in. pomnika Sowińskiego na Woli), po czym pozostał na uczelni na stanowisku asystenta. Pracował na ASP jeszcze po wojnie na etacie zastępcy profesora, i to samego Bohdana Pniewskiego, w Pracowni Rzeźby Monumentalnej. W latach trzydziestych należał do awangardowego ugrupowania Blok. No właśnie, kiedy za swą specjalność artystyczną obiera się rzeźbę monumentalną, trzeba się liczyć, że zamawiający nie będą ustawiać się w kolejce. Będą konkursy przegrane, będą wygrane, ale nieskierowane do realizacji. Tak też było z Masiakiem; nagrodzone projekty wystroju Dworca Głównego, czy później, Pomnika Bohaterów Warszawy zdobywały nagrody, jednak, jak wiemy, byli lepsi. A jego najbardziej znane dzieło, pomnik Walki i Męczeństwa Ziemi Bydgoskiej, który prezentujemy, znajduje się w dalekiej Bydgoszczy. Wiele osób powinno też kojarzyć Polonię, przygotowaną na Wystawę paryską w 1937, a stojącą później na Gubałówce. Nie znaczy to, że nie znajdziemy prac Masiaka w naszym mieście. Jego bardziej kameralne dzieła zdobią wnętrza gmachu Sejmu, a także znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego ("Głowa babci", "Ptaki kosmosu I"). Pamiętajmy jednak o tym nieco zapoznanym artyście wyjeżdżając ze stolicy i poszukując jego dzieł "gdzieś w Polsce". Ilustracja: wikimedia.org