Kartka z kalendarza – 21 stycznia
21 stycznia 1923 roku, równo miesiąc po uchwale Zarządu Głównego PPS, powołującej je do życia, odbyło się spotkanie założycielskie Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. Organizacja ta, w skład zarządu której wchodziły tak wybitne osobistości polskiego ruchu socjalistycznego jak Bolesław Limanowski, Ignacy Daszyński, Tadeusz Hołówko, czy Zygmunt Klemensiewicz miała za zadanie edukowanie i popularyzowanie wiedzy, jak również samokształcenie i dążenie do poprawy bytu robotników.
Jak wiadomo, niezbyt wysoka stopa życia większości robotników w początkowych latach II RP była spowodowana nie tylko niedawną wojną światową oraz wojnami o niepodległość RP i wywołanymi przez nie zniszczeniami przemysłu na ziemiach polskich, ale również faktem, że robotnicy, rekrutujący się często spośród byłych chłopów pańszczyźnianych albo z miejskiego proletariatu, byli zwykle niewykształceni i, eufemistycznie mówiąc, mało otwarci na jakiekolwiek inicjatywy mające poprawić ich los. Polscy socjaliści występowali od początku II RP z postulatami poprawienia ich bytu, ale nie przez rewolucję, a przez działania zgoła pozytywistyczne.
TUR, a potem również pączkujące z niego tzw. Czerwone Harcerstwo i Organizacja Młodzieży (OMTUR) miało za główny cel działalność oświatową, organizowało spotkania, prelekcje, projekcje filmów, kina, a nawet szkoły, gdzie członkowie mogli się samokształcić. Jako organizacja działało bardzo prężnie, zakładając orkiestry, kluby sportowe czy teatry. Miało również na celu popularyzację wśród robotników idei socjalistycznych, innych wówczas, niż zdobywający coraz więcej zwolenników wśród przedstawicieli tej grupy społecznej komunizm.
Jako organizacja lewicowa, zostało reaktywowane po wojnie przez tzw. rząd lubelski, niemniej działać mogło jedynie do :zjednoczenia” PPS i PPR oraz stalinowskiej urawniłowki końca lat 40. Rozwiązano je w roku 1950.
Na zdjęciu, za wikipedią, inicjator powstania TUR, pierwszy premier II RP, Ignacy Daszyński.
