Kartka z kalendarza – 27 listopada
27 listopada 1789 roku, w ratuszu Starej Warszawy, podpisany został Akt Zjednoczenia Miast Wolnych Koronnych i Litewskich, kluczowy dokument na drodze do emancypacji miast i mieszczan w I Rzeczypospolitej. Stanisław August, obejmując tron, zastaje polskie i litewskie miasta w stanie opłakanym. Mimo modernizacyjnego zapału króla, ich sytuacja nie ulega znaczącej poprawie. Uzależnienie samorządów od lokalnych starostów pogłębia się, większość miast litewskich traci prawo magdeburskie, sejmy potwierdzają ograniczenia w obejmowaniu urzędów i majątków przez nieszlachciców. Choć komisje dobrego porządku (powoływane bez udziału mieszczan!) miewają pozytywny wpływ na stan spraw miejskich, to aż do zwołania sejmu w 1788 roku, perspektywy są niewesołe. Impulsem do wkroczenia miast na scenę polityczną jest akt powołania wojska narodowego, a głównymi szermierzami sprawy mieszczańskiej - Hugo Kołłątaj, referendarz litewski (później podkanclerzy) i Jan Dekert /zdjęcie/, prezydent Starej Warszawy. Jednym z ważniejszych celów, jakie działacze ci sobie stawiają, jest zjednoczenie miast wokół wspólnej sprawy i sprawienie, by przemówiły jednym głosem. 14 marca 1789 r., magistrat Starej Warszawy, pod przewodnictwem nowowybranego prezydenta Dekerta, podjął decyzję o wezwaniu delegacji miast do Warszawy, a 27 października, po wzmożonej korespondencji, wysłał oficjalne zaproszenia. Ostatecznie obrady rozpoczęło 294 delegatów ze 143 miast, w tym 14 ze Starej, a 4 z Nowej Warszawy. Wysłanników nie przysłał