skpt.warszawa@gmail.com

Kartka z Kalendarza

wrzesień 2019

2 września 1800 r. w Dobrutach niedaleko Szydłowca (wg innych źródeł w samym Szydłowcu) zmarł Maciej ks. Radziwiłł na Nieświeży herbu Trąby. Przeżył niecałe 51 lat i był przedstawicielem jednego z najpotężniejszych, o ile nie najpotężniejszego rodu możnowładczego w Polsce. Co ciekawe urodził się w Warszawie. Sprawował urząd podkomorzego wielkiego litewskiego od roku 1786 r., aż do końca Rzeczpospolitej. Był jednym z członków Sejmu Czteroletniego i brał czynny udział w pracach nad Konstytucją 3 Maja, jak również dalszym planem reform państwa. Szczyt popularności Macieja Radziwiłła przypadł na rok 1792 r., na czas wojny polsko-rosyjskiej. Wówczas to na usługi państwa oddał wszystkie wojska, milicje, twierdze i arsenały należące do niego oraz Dominika Hieronima Radziwiłła. Trzeba w tym miejscu wspomnieć, iż klucz dóbr radziwiłłowski stanowił olbrzymie posiadłości, pozwalające ich właścicielom na wystawienie wojska lepiej uzbrojonego niż wojsko koronne i litewskie. Dobra Radziwiłłów były de facto osobnym państwem w państwie. Za ten czyn na sesji sejmowej 25 maja 1792 r. wyrażono wdzięczność dla obydwu Radziwiłłów, zaś do Maciej skierował do Komisji Wojskowej list ze słowami: "pierwej Ojczyznę a potem dom Radziwiłłowski widzieć żądam szczęśliwie". Wojna 1792 r. skończyła się dla Rzeczpospolitej niepomyślnie. Władzę w kraju przejęli targowiczanie. Nie jest niczym dziwnym, iż Maciej Radziwiłł, chcąc odnaleźć się w nowej rzeczywistości politycznej przystał do tego obozu, tak jak wielu innych. Był to czyn typowo oportunistyczny, gdyż rozpoczął spiskowanie nad zbliżającą się insurekcją kościuszkowską. W chwili jej wybuchu został powołany jako członek Deputacji Skarbu Publicznego Litewskiego. Rozumiejąc wagę insurekcji oraz konieczność poparcia jej przez całe społeczeństwo, a

You don't have permission to register