Kartka z kalendarza – 5 maja
Równo 16 lat temu Warszawa wzbogaciła się oficjalnie o nowy pomnik, który przedstawia narodowego wieszcza – Henryka Sienkiewicza. Monument stanął w Łazienkach Królewskich, do których Sienkiewicz często i chętnie przychodził odpocząć. Warto w tym miejscu przypomnieć, że pisarz mieszkał w stolicy przez prawie 20 lat – od 1858 r. do 1876 r.
Idea powstania pomnika zrodziła się zaraz po śmierci Henryka Sienkiewicza w listopadzie 1916 r. Był to jednak czas Wielkiej Wojny, kiedy tego rodzaju inicjatywy należało odłożyć w czasie na spokojniejszy okres. Ale chociaż kilka lat później Warszawa stała się stolicą niepodległej Polski, to na konkretne kroki trzeba było czekać aż do roku 1937, kiedy to został zawiązany komitet budowy. Pomnik miał być zlokalizowany na pl. Małachowskiego. Jednak jak wiele przedwojennych planów, również ten nie doszedł do skutku z uwagi wybuch II wojny światowej.
W okresie PRL-u nie podejmowano tematu budowy pomnika w Warszawie. Dopiero po koniec lat 90. XX wieku, rozpoczęto ponowne starania, aby autor Trylogii został w należyty sposób upamiętniony w stolicy. W lutym 1997 r. z inicjatywy małżeństwa Porczyńskich ponownie powołano do życia komitet budowy pomnika. Inicjatorzy przekazali również na ten cel 100 000 dolarów amerykańskich. Kamień węgielny położono 11 czerwca 1998 r., zaś 5 maja 2000 r. dokonano uroczystego odsłonięcia. Oprócz przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, w ceremonii wzięli udział wnuczka pisarza Maria Sienkiewicz oraz jego prawnuk Jan Sienkiewicz. Monument został poświęcony przez prymasa Glempa, po czym odbył się przemarsz przedstawicieli szkół z całej Polski, które noszą imię Henryka Sienkiewicza.
Pisarz został wyrzeźbiony przez Gustawa Zemłę. Artysta przeanalizował wcześniej szereg dawnych fotografii, aby jak najdokładniej oddać jego rysy twarzy. Z prawej ręki Sienkiewicza wypadają trzy kartki papieru (być może sugestia trzech części Trylogii). Podstawę pomnika zdobią z kolei płaskorzeźby płomieni (nawiązanie do pełnego konfliktów XVII w. w Polsce) oraz Matka Boska Częstochowska wraz z herbami Polski i Litwy. Odlew monumentu został dokonany w Iłży w zakładach Tadeusza Zwolińskiego.
Zdjęcie pomnika za wikimedia.org
