skpt.warszawa@gmail.com

Kartka z Kalendarza

28 września

28 września

Chociaż przywołujemy dziś rocznicę narodzin Władysława Berenta, to jednak w źródłach można spotkać rozbieżności. Niektóre wskazują, że przyszły poeta urodził się 28 września 1873 r., inne z kolei umieszczają to wydarzenie 2 dni wcześniej 26 września. Dyskusji nie podlega za to miejsce narodzenia, czyli Warszawa. Był synem Karola, uczestnika powstania styczniowego, i Wacławy Pauliny z domu Dejkie. Uczęszczał do prywatnego gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie. Ukończył studia przyrodnicze na Uniwersytecie w Zurychu i Monachium i w 1895 w Zurychu otrzymał tytuł doktora nauk przyrodniczych na podstawie rozprawy z dziedziny ichtiologii. Po ukończeniu studiów powrócił do Warszawy, gdzie na stałe się osiedlił, odbywając jednak częste podróże po Europie.

W 1899 rozpoczęła się miłosna przygoda Władysława Berenta, który poznał wówczas młodą poetkę Bronisławę Mierz–Brzezicką. Ostatecznie kobieta wyszła za mąż za rzeźbiarza Stanisława Ostrowskiego w 1901 r. W wierszu dedykowanym przez nią Berentowi wierszu pt. „Źródło” wyznawała wymownie: „I z wolna na falach wiatru przepływają do mnie wspomnienia – dalekie, rozpłynięte echa przeszłości; a w myślach mi powstaje całe to życie minione: utraconego szczęścia wiecznie żałosna historia… pamiętam ją i rozumiem.”

W dorobku Berenta istotne miejsce zajmują powieści. „Fachowiec” (1895) jest rozliczeniem z pozytywizmem przez konfrontację programu z rzeczywistością; „Próchno” (pierwodruk w „Chimerze”, wydanie osobne z podtytułem „Powieść współczesna” 1903) jest oceną nastrojów dekadenckich, a jednocześnie obroną egzystencji artysty. Z kolej „Ozimina” (1911) przynosi próbę oceny rewolucji 1905 roku, a „Żywe kamienie” (1918) ukazują czas przełomu średniowiecza i renesansu.

Symbolika, a także styl Berenta, charakteryzujący się inwersjami i powikłaniami składniowymi stanowić może pewne utrudnienie w lekturze. Z uwagi na biegłą znajomość czterech języków Władysław Berent tłumaczył m.in. „Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego, utwory K. Hamsuna, H. Ibsena, G. Maupassanta, R. Rollanda. Przed śmiercią poeta zniszczył swoje dokumenty oraz rzeczy osobiste. Z tego też powodu trudno jednoznacznie wskazać kiedy umarł, podobnie jak to ma miejsce z datą jego narodzin. Jedne źródła wskazują na 19 listopada 1940 r., inne z kolei na 22 listopada tegoż roku.

Leave a Reply:

You don't have permission to register