Kartka z kalendarza – 2 lipca
„Na wszystkie smutki – niedziela na Głównym
Na oddech krótki – niedziela na Głównym
Na sypkość uczuć i brak przyjaciela
Niedziela na Głównym, na Głównym niedziela.”
Tak w latach 60. o dworcu Warszawa Główna Osobowa śpiewał Wojciech Młynarski. Dworzec Główny, mieszczący się między ulicami Kolejową, Towarową i Alejami Jerozolimskimi, był, wbrew piosence, dość smutnym miejscem, które przez całe dwadzieścia kilka lat pełniło rolę głównego dworca, z którego odjeżdżały pociągi dalekobieżne.
Dokładnie 69 lat temu odjechał zaś pierwszy pociąg z dworca, któremu do wybuchu wojny nawet się nie śniło, że może być nazywany „Głównym”. Była to czołowa stacja kolei warszawsko-wiedeńskiej, tyle że towarowa. W związku ze zniszczeniem prowizorycznego Dworca Głównego, mostu średnicowego i zasypaniem tunelu średnicowego, pociągi z zachodu i południa musiały kończyć bieg na Dworcu Zachodnim. Właśnie 2 lipca 1945 otwarto dawną stację towarową dla ruchu pasażerskiego.
Nie było to najwygodniejsze rozwiązanie, choć rzeczywiście pociągiem dało się dojechać sporo dalej niż poprzednio. Tereny w okolicach dawnych Rogatek Jerozolimskich były nazywane Dzikim Zachodem lub Syberią, brakowało infrastruktury, a zbudowany prowizorycznie (i stojący do dziś) pawilon dworcowy był ciasny i niewygodny (mimo tego, że później pojawiły się tam innowacje takie jak całodobowy bufet dla podróżnych). Poza tym czołowość dworca poważnie ograniczała jego przepustowość (pamiętajmy że do czasu odgruzowania Tunelu Średnicowego obsługiwał on też osobówki)
Dlatego już w momencie kiedy stało się to możliwe, w roku 1967, większość ruchu dalekobieżnego przerzucono na dalekobieżną nitkę kolei średnicowej, a po otwarciu Dworca Centralnego Warszawa Główna obsługiwała już tylko pociągi elektryczne w kierunku Radomia i Kielc oraz część pociągów specjalnych, np. kolonijne (autor sam jechał na kolonie w Bieszczady pociągiem podstawionym na Główny w roku 1994).
Obecnie stacja nie działa (od 1997) ale jest wykorzystywana jako pawilon ekspozycyjny Muzeum Kolejnictwa. Jako ilustracja – mozaika znajdująca się w hali Dworca Głównego, przedstawiająca Warszawę.
Ktoś wie, czyjego autorstwa?
