Kartka z kalendarza – 9 października
Dzisiaj przypada ósma rocznica odsłonięcia na tyłach Dworca Zachodniego, na skwerze Alojzego Pawełka, pomnika ofiar Konzentrationslager Warschau, niemieckiego obozu koncentracyjnego, istniejącego od powstania w getcie warszawskim aż do 5.08.1944 roku.
Założenie obozu na terenie dawnego getta warszawskiego było częścią realizacji tzw. Planu Pabsta, zakładającego redukcję liczby mieszkańców Warszawy do 100000, miał być też obóz pierwotnie przeznaczony dla pozostałych w stolicy Żydów, których w ogólnym rozrachunku zdecydowano się jednak wysłać do Trawnik i Majdanka.
Zabudowania obozu mieściły się w zachodniej części dawnego getta, na tzw. Gęsiówce, czyli tam, gdzie teraz jest ulica Esperanto. 5 sierpnia 1944 roku pracujących tam 350 Żydów z Europy wyzwolił oddział powstańców. Mówi się, że w obozie, z uwzględnieniem Pawiaka, przebywać mogło przez dwa lata 40000 ludzi. Był to jedyny obóz koncentracyjny działający w centrum miasta.
Kontrowersje tyczą się jednak samego pomnika. Jedna z badaczek, Maria Trzcińska, estymuje liczbę ofiar na 200000 (dwieście tysięcy!!!), dodatkowo lokując komory gazowe w okolicach Dworca Zachodniego (konkretnie w jednym z pieszych tuneli pod torami). Te ustalenia są podważane przez większość badaczy, niemniej na pomniku przy skwerze Pawełka jest podana ta liczba, wsparta uniwersalnym autorytetem Jana Pawła II.
