Kartka z kalendarza – 19 grudnia
19 grudnia zmarł w Warszawie Karol Ludwik Kortum, kupiec, bankowiec, przyrodnik, jeden z pionierów polskiej meteorologii.
Kortum urodził się w 1749 roku w Bielsku na Śląsku. W Warszawie odnotowany w latach 80., kiedy to pełnił funkcję konsyliarza królewskiego. Po kryzysie 1792 roku był członkiem komisji ds. upadłych banków. W epoce pruskiej nadzorował warszawskie szpitale, doradzał władzom w zakresie wag i miar, w czasach Księstwa Warszawskiego negocjował z zagranicznymi dostawcami import soli.
Zapewnił sobie wzmianki w słownikach biograficznych i podręcznikach historii nauki swoimi zainteresowaniami badawczymi. Zajmował się kwestiami ochrony odgromowej (praca „Rozprawa o niektórych szczegółach wymagaiących pilnieyszey baczności przy zakładaniu konduktorów na budowlach mieszkalnych” z 1803 roku), badaniem meteorytów („Uwagi nad kamieniami meteorycznymi, z przyłączonym opisem kamienia, który spaśdź miał na Ukrainie pod Białącerkwią w roku 1797”), optyką („Rozprawa o niektórych łączeniach się światła, i zdolności dostrzeganey w różnych ciałach, przytrzymania go przez niejaki czas na swojej powierzchni”). Prowadził skrupulatne pomiary meteorologiczne, m.in. trzy razy dziennie mierzył ciśnienie atmosferyczne, dzięki czemu dysponujemy ciągłymi danymi dla Warszawy już od 1779 roku.
Najprawdopodobniej w zakresie nauk przyrodniczych był samoukiem, jednak badacze tematu podkreślają jego doskonałą znajomość aktualnego stanu wiedzy epoki oraz wprawne posługiwanie się metodą naukową w prowadzeniu własnych badań. Od 1802 roku Kortum był członkiem Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Należał do warszawskiej parafii ewangelicko-augsburskiej Świętej Trójcy i na parafialnym cmentarzu przy Młynarskiej został pochowany.
Ilustracja z XVIII pokazująca typy piorunochronów za inzynierbudownictwa.pl.
