Kartka z kalendarza – 10 listopada
Dziś przenieśmy się do Rosji nad Wołgę, niecałe 900 km na południowy wschód od Moskwy. Chociaż obecnie miejsce, które opisujemy nosi nazwę Uljanowsk (od Włodzimierza Ilicza Uljanowa – Lenina) to w interesującej nas dziś chwili nosiło nazwę Symbirsk. Cofamy się bowiem do roku 1909 r., kiedy to 10 listopada w polskiej rodzinie przyszedł na świt Leon Lech Beynar.
Leon Beynar jako młodzieniec przeniósł się wraz z rodzicami po odzyskaniu przez Polskę niepodległości do Wilna, gdzie studiował historię na Uniwersytecie Stefana Batorego. W trakcie II wojny światowej brał udział m.in. w operacji „Ostra Brama”, po której został aresztowny. Po krótkim pobycie w Ludowym Wojsku Polskim zdezerterował i wstapił na ok. miesiąc do oddziału „Łupaszki” w 1945 r.
Jednak to z czego zasłynął Leon Beynar, to jego działalność powojenna. W 1948 r. przyjął on pseudonim „Paweł Jasienica”, od wsi, w której ukrywał się w 1945 roku, a pod tym imieniem jest kojarzony z monymentalnym dziełem, składającym się z 3 tomów: Polska Piastów, Polska Jagiellonów oraz Rzeczpospolita Obojga Narodów. Paweł Jasienica jest autorem kilku innych dzieł, jak choćby „Trzech kronikarzy”. Za swoją postawę i poparcie udzielone w marcu 1968 r. studentom z UW jego dzieła trafiły na indeksy, zaś sam Paweł Jasienica stał się obiektem intensywnej infiltracji przez służby specjalne.
Objęty zakazem publikacji, zmarł w 1970 r.
Zdjęcie za wikimedia.org
