Kartka z kalendarza – 17 października
17 października 1863 roku Romuald Traugutt został poproszony o objęcie kierownictwa Rządu Narodowego. Choć świadom był sytuacji – wcześniej bezskutecznie zabiegał o pomoc za granicą – podjął się zadania i został ostatnim przywódcą i faktycznym dyktatorem Powstania Styczniowego (działający latem 1864 r. rząd Brzezińskiego istniał właściwie tylko formalnie).
Traugutt przyjął konspiracyjną tożsamość Michała Czarneckiego, kupca z Galicji. Zamieszkał w kamienicy pod adresem Smolna 3. Jego rządy nie były jednak w stanie wiele zmienić. Liczył na włączenie do powstania szerokich mas chłopskich, po raz kolejny ogłaszając uwłaszczenie. Zarządził reorganizację powstańczej armii. Zamierzał utrzymać aktywność wojsk powstańczych do wiosny, kiedy to liczył na wybuch europejskiej wojny. Jak wiadomo, nadzieje te okazały się płonne. Co więcej, jeden z pracowników Rządu Narodowego, Artur Goldman, aresztowany i przesłuchiwany przez carską policję, zdradził tożsamość kluczowych członków konspiracyjnych władz. Generał Traugutt został aresztowany w nocy 10/11 kwietnia 1864, co faktycznie przypieczętowało klęskę Powstania.
W miejscu, gdzie stał dom przy Smolnej 3, w 100 rocznicę aresztowania dyktatora, ustawiono kamień pamiątkowy. Jego, przynajmniej nominalnym, fundatorem była nieistniejąca już 3 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Romualda Traugutta.
