Kartka z kalendarza – 23 października
Z cyklu: mniej znani, a szkoda. W końcu, o ile mniej byśmy wiedzieli o XIX wieku bez „Kłosów” czy „Wędrowca”…
23 października 1823 roku urodził się w Zamościu (ale tym w powiecie słuckim) Antoni Pietkiewicz, polski (choć jak chcą białoruskie słowniki, польскі і беларускі) pisarz, publicysta i tłumacz, znany pod pseudonimem Adam Pług.
Skończył Gimnazjum Słuckie, studiował na Uniwersytecie Kijowskim. Pracował jako guwerner, szefował tez gimnazjum w Żytomierzu, gdzie nawiązał pierwsze literackie znajomości (m.in. z J.I. Kraszewskim). Za działalność antypaństwową więziony w Kijowie w latach 1864-66.
W 1874 r. przybył do Warszawy. Został tu redaktorem „Kłosów”, pisma społeczno-kulturalnego i popularnonaukowego, w których publikował czołówkę pisarzy polskiego pozytywizmu. Po jego zamknięciu podobną działalność prowadził w latach 1894-99 w „Wędrowcu”, piśmie o zbliżonym, w tym okresie, profilu.
Sam również pisał, głównie powieści i opowiadania społeczno-obyczajowe (Duch i krew 1859, Oficjalista 1873, Bakałarze 1875), zbliżone nieco do prądów pozytywistycznych, oraz gawędy (Wigilia św. Jana 1847, Kłosy z rodzinnej niwy 1856, Pamiątki domowe 1858, Przyjaciele 1870). Był autorem biografii pisarzy z epoki (Syrokomli, Kraszewskiego, Odyńca, Deotymy), tłumaczył Wiktora Hugo i Aleksandra Puszkina.
W świecie literackim Warszawy był bardzo cenioną i wpływową postacią. Choć jego pisarstwo znane jest raczej tylko specjalistom (choć niedawno ukazały się wznowienia), to jego wpływ na literaturę i życie kulturalne Warszawy i Królestwa II poł. XIX wieku jest nie do przecenienia.
Ilustracja: archives.gov.by
