Kartka z kalendarza – 28 stycznia
Po 17 stycznia 1945 prawie natychmiast przystąpiono do odbudowy zburzonej Warszawy. Charakter miastu nadają również pomniki. Jako jeden z pierwszych na ulice Warszawy powrócił, uwolniony „z aresztu” w Muzeum Narodowym, pomnik szewca Kilińskiego. Niestety, większość warszawskich monumentów została przez Niemców zniszczona.
W 1942 roku wywieziony do Rzeszy został pomnik Adama Mickiewicza. Po wojnie udało się odnaleźć tylko jego fragmenty – głowę i kawałek korpusu. Ze względu na brak dokumentacji, nie udało się wiernie odtworzyć pomnika. Autorem rekonstrukcji jest Jan Szczepkowski, który współpracował z trzema innymi rzeźbiarzami. Zespół stanął przed prawdziwym wyzwaniem, ponieważ zakładano, że odsłonięcie nastąpi 24 grudnia 1949 grudnia. Na przygotowanie dzieła twórcy mieli trzy miesiące, jednak udało im się zakończyć prace w 53 dni. Gdy wykonano gipsowy model, podzielono go na osiemnaście części, które przesłano do różnych zakładów odlewniczych.
Interesujące jest pochodzenie materiału, z którego odlano elementy pomnika. Wraz z aktami Głównego Urzędu Statystycznego do Polski dotarła olbrzymia, spiżowa głowa … Hermanna Göringa. Zdecydowano się przetopić ją i z pozyskanego spiżu odlać sylwetkę Adama Mickiewicza.
Termin odsłonięcia wyznaczono nieprzypadkowy – 24 grudnia jest dniem urodzin narodowego wieszcza. Po raz pierwszy pomnik, autorstwa Cypriana Godebskiego, odsłonięto 24 grudnia 1898. Mimo starań i włożonego wysiłku plany pokrzyżował… łut szczęścia i pogoda. Na krótko przed wyznaczoną datą odnaleziono tablicę z napisem „Adamowi Mickiewiczowi – rodacy” oraz kandelabry, stojące w rogach ogrodzenia. Zdecydowano, że elementy te zostaną dodane, a termin przesunięto na 17 stycznia.
Niestety, pogoda pokrzyżowała szyki. Ostatecznie odsłonięcia dokonano 28 stycznia 1950 roku.
Podczas odsłonięcia pomnika przemawiał prezydent Rzeczypospolitej, Bolesław Bierut, a dzięki materiałowi Polskiej Kroniki Filmowej my również możemy wysłuchać fragmentu przemówienia towarzysza Bieruta i obserwować ceremonię.
http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl%2Fnode%2F6157
