opis

skpt.warszawa@gmail.com

Kartka z Kalendarza

Kartka z kalendarza – 4 czerwca

Kartka z kalendarza – 4 czerwca

Działo się i dane w Czersku, w niedzielę między oktawą Wniebowstąpienia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, Narodzenia Jego roku 1413.

Nie znamy dokładnej daty lokacji Warszawy. Powszechnie przyjmuje się przełom XIII i XIV wieku. Z pewnością warszawiaków nazywają mieszczanami legaci papiescy podczas procesu 1339 roku. Datą niewątpliwie przełomową jest jednak ta przywołana powyżej. Tego dnia, czyli 4 czerwca, książę Janusz I Starszy potwierdza miastu wszelkie dotychczasowe przywileje, pieczętując tym samym przewodnią rolę Warszawy w swoim księstwie.

Długo by wymieniać prawa, które potwierdza i nadaje wzmiankowany dokument. Kluczowe to oczywiście przywileje sądowe, dotyczące obywateli miasta i przyjezdnych, jednak z wyłączeniem rycerstwa. Nie mniej istotne dla rozwoju miasta są zwolnienia podatkowe i prawo do wolnego korzystania z pożytków z należących do miasta gruntów, w tym budowy infrastruktury, takiej jak młyny. Mieszczanie zostali również zwolnieni od służby wojskowej, prócz obowiązku wystawiania dwóch czterokonnych wozów bojowych w razie konieczności obrony księstwa.

Dokument formułuje zasięg terytorialny miasta. Potwierdza włączenie do niego Solca, wraz ze wszystkimi wzmiankowanymi tu prawami, potwierdza za to odrębność Nowej Warszawy.

Oczywiście książęca łaska nie była darmowa. Mieszczanie mieli corocznie, na św. Marcina, wpłacać do książęcej skrzyni sześćdziesiąt kop groszy praskich i dodatkowe sześć kop kanonikowi Wojciechowi, w ramach rekompensaty za utraconą na rzecz miasta prebendę na Solcu. Podobnież zobowiązali byli do uiszczania sum na wykupienie księcia z niewoli i na prezenty ślubne jego i jego następców.

Mimo tych obciążeń, piętnastowieczna Warszawa rozwijała się, a uzyskane funkcje stołeczne staną się wstępem na drodze do osiągnięcia statusu stolicy Polski.

Ilustracja: AGAD/wikimedia.org

Leave a Reply:

You don't have permission to register