Kartka z kalendarza – 6 lutego
„Szanowni Państwo! Uprzejmie witam wszystkich uczestników Okrągłego Stołu. Dziękuję za przybycie na to spotkanie, gotowość podjęcia wspólnej pracy. Przywiodło tu nas poczucie odpowiedzialności za przyszłość ojczyzny. Przywiodło przeświadczenie, ze nasz kraj stanął w obliczu wielkiej, historycznej szansy. Wszyscy zaś odpowiadamy za Polskę, która będzie i to jest podstawowe przesłanie naszego dzisiejszego spotkania.”
Te słowa wypowiedziane w Pałacu Namiestnikowskim przy Krakowskim Przedmieściu o godz. 14:23 26 lat temu rozpoczęły jedno z najbardziej doniosłych wydarzeń współczesnej historii Europy. Wypowiedział je przy Okrągłym Stole gen. Czesław Kiszczak otwierając cykl rozmów pomiędzy obozem rządzącym a opozycją. Po upływie ponad ćwierć wieku ocena tych wydarzeń wciąż jest niejednoznaczna. Większość komentatorów ocenia, iż był to początek końca komunizmu w Polsce i Europie. Wypracowane porozumienie dało zielone światło do pierwszych częściowo wolnych wyborów w tej części Europy po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej. Niedługo później w wyniku klęski wyborczej rozwiązana zostało PZPR, a wypadki potoczyły się znanym nam ciągiem wydarzeń. Z drugiej strony niektórzy twierdzą, że Okrągły Stół był w rzeczywistości zdradą ideałów, o które walczyła w Polsce opozycja. Jedno na pewno jest pewne, wydarzenie to zapisało się nie tylko w historii naszego miasta i Polski, ale Europy.
Najbardziej spektakularnym symbolem obrad były posiedzenia plenarne przy wielkim okrągłym stole ustawionym w największej z komnat pałacu – Sali Kolumnowej. W sumie w ramach Okrągłego Stołu wzięło udział 711 osób, zarówno ze strony rządu, opozycji, jak i kościelnych obserwatorów ze strony Kościołów rzymskokatolickiego i ewangelicko-augsburskiego.
Sam słynny mebel zachował się do dnia dzisiejszego i stoi złożony w prawym skrzydle Pałacu Prezydenckiego. 6 lutego 2009 roku, podczas uroczystych obchodów 20-lecia obrad, stół został znów przeniesiony do Sali Kolumnowej. Przy tym stole odbyła się też międzynarodowa konferencja potępiająca terroryzm, zorganizowana po zamachach 11 września 2001 roku. Od lutego 2009 roku przy stole odbywają się lekcje historii dla uczniów warszawskich szkół.
Ilustracja: historia.newsweek.pl
