Łowicz
Zapraszamy Państwa do Łowicza, niegdyś grodu biskupiego, a obecnie miasta powiatowego położonego w województwie łódzkim. Bulla papieża Innocentego II z roku 1136 potwierdza nadanie tych ziem arcybiskupom gnieźnieńskim.
Początkowo obszar ten przynależał do ziemi łęczyckiej, lecz w XIII w. kasztelania łowicka została włączona do ziemi sochaczewskiej, będącej częścią Mazowsza. Przynależność regionu do dóbr prymasowskich była przyczyną coraz większej jego odrębności. Okolice Łowicza i Skierniewic zaczęto nazywać księstwem łowickim, a jego mieszkańców – Księżakami. Odrębność Księstwa Łowickiego sformalizowano w epoce Królestwa Kongresowego, a wcześniejsze niż w innych częściach Polski uwłaszczenie chłopów wzmocniło wyjątkowy charakter regionu.
1. Łowicz to przede wszystkim najbardziej rozpoznawalny w Polsce folklor. Motywy typowe dla tego regionu pojawiają się na pamiątkach dostępnych na terenie całego kraju. Prawdziwym świętem folkloru łowickiego jest Niedziela Palmowa, w czasie której miasto ożywa tysiącem barw na strojach ludowych, straganach i ogromnych palmach wielkanocnych.
2. Łowicz od XII wieku do rozbiorów stanowił miasto prymasowskie i posiadał kolegiatę, która stanowiła siedzibę kapituły łowickiej. Kościół ulegał wielu przebudowom i posiada cechy przynajmniej kilku historycznych stylów architektonicznych. Niekiedy jest nazywany „Wawelem Mazowsza” z uwagi na liczbę pochowanych tutaj prymasów i biskupów.
3. Historyczna część Łowicza zachowała swój średniowieczny układ urbanistyczny. Możemy tutaj odnaleźć dwa czytelne rynki. P, przy Starym Rynku znajduje się przepiękna kolegiata wraz z ratuszem, i muzeum miejskie, Nowy Rynek natomiast jest dość nietypowym reliktem średniowiecznej urbanistyki, ponieważ ma kształt trójkąta.
4. Szatę architektoniczną Starego Rynku dopełnia klasycystyczna dzwonnica autorstwa Szymona Bogumiła Zuga. Stanowiła również funkcję bramy, prowadzącej na mały cmentarz otaczający kolegiatę. W tle widoczny jest ratusz zbudowany według projektu Bonifacego Witkowskiego w 1828 roku.
5. Zamek arcybiskupów gnieźnieńskich stanowił ich siedzibę aż do wybuchu wojny polsko-szwedzkiej, popularnie zwanej „Potopem”. W roku 1655 warownię bez walki zajęli Szwedzi. Umacnianiem zamku zajął się sam Erik Dahlberg, który wykonał kilka jego, dziś bezcennych, rysunków. Ostatecznie wycofujący się Szwedzi w 1657 r. wysadzili zamek.
6. Część reliktów ocalonych ze zniszczonego zamku biskupiego w Łowiczu można odnaleźć w murach „Baszty Generała Stanisława Klickiego”. Budynek powstał jako część romantycznego założenia rezydencjonalno-parkowego autorstwa Karola Krauzego.
7. Rezydencja Klickiego w Łowiczu jest jednym z budynków autorstwa Karola Krauzego, który mieści się na dawnych nieużytkach, uprzednio należących do misjonarzy i pijarów. W ściany zbudowane z cegły i rudy darniowej wmurowano elementy lapidarne pochodzące z dawnego zamku prymasowskiego w Łowiczu, między innymi herby prymasów Przerębskiego i Dzierzgowskiego.
8. Wśród pozostałych łowickich świątyń szczególnie wyróżnia się kościół Pijarów, która nie tylko zachwyca barokową bryłą, ale również doskonale skomponowanym wnętrzem. Ściany zdobią freski, których autorstwo przypisywane jest Michelangelo Palloniemu, natomiast część rzeźb prawdopodobnie została wykonana przez samego Jana Jerzego Plerscha.
9. W Łowiczu warto również zwrócić uwagę na kościół Św. Leonarda. Na zdjęciu widzimy prezbiterium tej wielokrotnie niszczonej świątyni. Drewnianej nawy, która spłonęła w 1939 roku nie odbudowano. Opiekę nad kościołem sprawował tzw. wikariusz wiejski, który odprawiał msze i nabożeństwa dla ludności podłowickich wsi.
