Kartka z kalendarza – 7 stycznia
Na dzisiejszej fotografii widzimy obiekt powszechnie chyba wszystkim znany; odwykliśmy jednak od widocznego na zdjęciu wizerunku. Tak się składa, że dzisiaj przypada rocznica wydarzenia, dzięki któremu kościół przybrał ów wygląd.
Kościół pw. św. Aleksandra na placu Trzech Krzyży budowany był w latach 1818-1826 r. według projektu Piotra Aignera. Klasycystyczna, niewielka rotunda nawiązywała do najlepszych wzorców architektury rzymskiej i otrzymała swoje wezwanie na cześć ówczesnego króla Polski, Aleksandra I. Szybko jednak okazało się, że świątynia, której nadano status parafialnej, nie jest w stanie pomieścić wystarczającej liczby wiernych, w związku z czym zaczęto rozmyślać nad jej rozbudową. Wiele było pomysłów i projektów, jednak realizację ich wszystkich powstrzymywała kluczowa sprawa: brak funduszy. Udało się mu zaradzić dopiero, gdy 7 stycznia 1875 r. niejaka Karolina Grodzicka zapisała miastu 4 domy z wyraźnym zapisem, by przychód z tego nadania przeznaczony był na rozbudowę kościoła. Ostatecznie konkurs na rozbudowę wygrał, pomimo dużej konkurencji, architekt Józef Pius Dziekoński, według projektu którego kościół przebudowano w latach 1886-95, nadając mu formę widoczną na zdjęciu. Znacznie powiększony kościół był należycie dostosowany do pełnienia funkcji siedziby jednej z bardziej ludnych warszawskich parafii (należy przy tym pamiętać, że w owych czasach nie odprawiano mszy popołudniowych i wieczornych, zatem wszyscy chętni musieli „zmieścić się” na nabożeństwach porannych).
Do obecnie znanego nam wyglądu kościół powrócił po II wojnie światowej, kiedy zdecydowano się na rozebranie ruin świątyni, odtworzenie klasycystycznego kościoła w kształcie zbliżonym do pierwotnego oraz budowę drugiego, nowoczesnego kościoła obok. Jak wiemy dzisiaj, z tych trzech punktów zrealizowano tylko dwa pierwsze.
Ilustracja za Wiki Commons
