Kartka z kalendarza – 17 grudnia
17 grudnia 1918 roku dwóch znanych warszawskich księgarzy, Jan Stanisław Gebethner i Jakub Mortkowicz, założyło spółkę, której marka miała wejść do języka potocznego. Polskie Towarzystwo Księgarni Kolejowych „RUCH” S.A. miało stworzyć sieć kiosków z prasą, książkami i tytoniem.
Pierwszy kiosk powstał na peronie Dworca Kolei warszawsko-wiedeńskiej, wkrótce jednak punkty sieci pojawiły się na ulicach polskich miast. W 1935 roku firma prowadziła 422 punkty sprzedaży w całym kraju, miała również spółkę zależną w Gdańsku. Zajmowała się też automatami sprzedającymi i reklamą zewnętrzną. Pierwszeństwo zatrudnienia mieli inwalidzi wojenni, wdowy i sieroty po poległych żołnierzach oraz emeryci kolejowi.
W latach 1925-26 powstała nowa siedziba spółki w Alejach Jerozolimskich 63. Klasycyzujący budynek o pałacowym charakterze (zdjęcie) zaprojektował Tadeusz Zieliński, twórca m.in. gmachu Medycyny Sądowej przy Oczki i Starej Kreślarni PW. Budynek nie przetrwał II WŚ, a dziś w tym miejscu stoi hotel Marriott.
Sama spółka przetrwała, a jej powojenne, a zwłaszcza najnowsze, dzieje są materiałem na inną opowieść. Wciąż jednak możemy kupić gazetę, papierosy czy czytadło do pociągu w firmie o niemal stuletniej historii.
Zdjęcie: gazeta.pl