opis

skpt.warszawa@gmail.com

Kartka z Kalendarza

Kwiecień 2022

Śmierć Tadeusza Kajetana Węgierskiego, która miała miejsce 11 kwietnia 1787 r. w Marsylii, będzie dla nas okazją do przypomnienia tego już dość zapomnianego twórcy epoki Oświecenia. Urodził się w 1756 r. we wsi Śliwno, nieopodal Białegostoku. Jako młodzieniec związał się z Warszawą, kiedy jego rodzice oddali go na naukę do Collegium Nobilium. Talent przejawiał już od młodości; w wieku 15 lat na łamach „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych” opublikował wiesz „Do A. Naruszewicza”. Jego twórczość skupiała się na satyrze, tak popularnej wśród pisarzy doby Oświecenia. W sposób otwarty kpił z magnatów i ich buty. Poruszał w swoich utworach zarówno sprawy ogólne, jak i czysto osobiste, celebrytów ówczesnej Warszawy. Mógł liczyć na poparcie Stanisława Augusta Poniatowskiego, otrzymując posadę szambelana królewskiego. Sporą pozycję w dorobku poety zajmują tłumaczenia i adaptacje. Za najlepszą pracę literacką Węgierskiego uznaje się "Organy", samodzielną przeróbkę "Pulpitu" Boileau. Poemat heroikomiczny, napisany w latach 1775 - 1777 pod wpływem Myszeidy Krasickiego, był ostrym pamfletem na kler świecki i zakony. Oprócz tego Węgierski przełożył "Powieści moralne" Marmontela (1776 - 1778), "Listy perskie" Monteskiusza (1778) i "Pigmaliona" Rousseau (1777). Węgierski charakteryzował się ostrym piórem, słynąc z libertyńskich utworów. W pamflecie, o jakże długim tytule „Portrety pięciu Elżbiet bezstronnym pędzlem malowane i w dzień ich imienin darowane od przyjaznego osobom ich sługi”, wykpił najważniejsze kobiety stolicy: Elżbietę z Poniatowskich Branicką (siostrę króla), Elżbietę z Flemmingów Czartoryską i Elżbietę z Czartoryskich Lubomirską (małżonkę i siostrę Adama Kazimierza Czartoryskiego), Elżbietę z Lubomirskich Potocką (żonę Ignacego Potockiego) oraz Elżbietę z Branickich Sapieżynę. Jako osoba deklarująca otwarcie ateizm, pisał

You don't have permission to register