zwiedzaj

Daleszyce Daleszyce – w okolicach Święta Niepodległości zapraszamy do jakże polskich Daleszyc, położonych na obrzeżu Gór Świętokrzyskich, ok. 20 km na południowy zachód od Kielc. Zwiedzaj z SKPT: http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ Daleszyce – w okolicach Święta Niepodległości zapraszamy do jakże polskich Daleszyc, położonych na obrzeżu Gór Świętokrzyskich, ok. 20 km na południowy zachód od Kielc.Na zdjęciu zabytkowe domy z XIX/XX w. Kościół parafialny na wzgórzu, z dala od rynku. To może oznaczać, że jest starszy od miasta. Istotnie: Daleszyce uzyskały prawa miejskie w 1569 r. staraniem biskupa Filipa Padniewskiego, miały je przez kolejne 300 lat i ponownie są miastem od 2007 r. Kościół św. Michała Archanioła jest dużo starszy

,,Ładniejsze miejsce na kuli ziemskiej, jeśli jest – to niech sobie będzie”. Skuszone rekomendacją Stefana Żeromskiego, SKPT wyrusza na spacer Doliną Kościeliską. 1. Wejście do doliny otwiera skalna brama, jedna z trzech, jakie zauważymy podczas spaceru. Niżnia, pośrednia i wyżnia brama wyznaczają odcinki trasy. Łącznie do przejścia mamy ok 8,5 km.  2. Po ok. 5 minutach marszu natkniemy się na bacówkę; to tutaj powstaje słynne na całą Polskę oscypki. Należy pamiętać, że baca jest szefem, robi oscypki, to juhasi pasą owce - tradycyjnie od św. Wojciecha (23 kwietnia) do św. Michała (23 września). Tutejsza bacówka prowadzona jest przez p. Józefa z żoną Haliną od 1992 roku. 3. Kolejnym przystankiem jest kapliczka, zwyczajowo zwana zbójnicką, ze względu na rzeźby zbójnika harnasia i poszukiwacza skarbów. Naprawę postawili ją górnicy, wydobywający miedź, srebro, rudy metali kolorowych i żelaza.  4. Skręcając w stronę nieczynnej obecnie jaskini Mroźnej natkniemy się na wywierzysko, zjawisko krasowe, w którym wody podziemne napotkawszy na opór skały wypływają na powierzchnię. Tutejsze nosi nazwę Lodowe Źródło, ma stałą temperaturę wody, ok. 4°C oraz przepływ od 240 do 600 litrów wody na sekundę.  5. Warto zboczyć z trasy, by odwiedzić wąwóz Kraków oraz jaskinię Smocza Jama. Znajdziemy tu trochę wysokogórskich emocji: drabinka, kilka łańcuchów, które spokojnie pokona każdy początkujący tatrzański turysta. 6. Hala Pisana, punkt do którego dojeżdżają konne zaprzęgi, jest popularnym miejscem odpoczynku w trakcie wędrówki. Kiedyś znajdowało się tu schronisko, spalone w czasie II wojny światowej. Odbudowane po wojnie, jednak sprzedane w 1987 roku na potrzeby filmu “Trójkąt bermudzki”, w którym zostało wysadzone w powietrze.  7. Jednym

Zapraszamy na cotygodniowe piątkowe zwiedzanie online z SKPT. Dziś przyjrzymy się atrakcjom miasta kojarzonego z węglem, siatkówką, hokejem i brakiem kolei pasażerskiej. Zapraszamy do Jastrzębia-Zdroju.  Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ Rozwój Jastrzębia-Zdroju związany był z odkryciem źródeł solankowych. Jednym z pierwszych obiektów jastrzębskiego uzdrowiska był widoczny na zdjęciu Dom Zdrojowy z 1862 roku. Budynek znajduje się w sercu Parku Zdrojowego - wizytówki miasta - miejscu, gdzie wciąż można poczuć uzdrowiskowy charakter miejscowości.. Naprzeciwko Domu Zdrojowego w Jastrzębiu-Zdroju stoi charakterystyczny zielony budynek z wieżą pośrodku, w której w czasach uzdrowiska znajdował się zbiornik na solankę. Dziś mieści się w nim Galeria Historii Miasta. Na terenie Parku Zdrojowego w Jastrzębiu-Zdroju zobaczyć można pomnik upamiętniający śmierć 15 więźniów podczas marszu śmierci. To jedno z dwóch upamiętnień miejsc pochówku więźniów ewakuowanych z KL Auschwitz przez Pszczynę do Wodzisławia Śląskiego. Od 17-21 stycznia 1945 roku wyprowadzono z KL Auschwitz i jego podobozów około 56 tysięcy więźniów w pieszych kolumnach ewakuacyjnych. Najstarszym zabytkiem miasta jest kościół pw. św. Barbary i Józefa. Został zbudowany w pierwszej połowie XVII wieku w Jedłowniku (dzielnicy Wodzisławia Śląskiego). Kościół został przeniesiony na osiedle Przyjaźń w Jastrzębiu-Zdroju, pierwszym osiedlu stworzonym na potrzeby otwierających się kopalni węgla kamiennego.  Widoczny na zdjęciu pomnik upamiętnia wydarzenia związane z podpisaniem porozumień jastrzębskich. W 1980 roku Międzyzakładowy Komitet Strajkowy i Komisja Rządowa podpisały porozumienie, w którym zawarto 21 postulatów. Wśród nich wolne soboty, wzrost zarobków, płaca minimalna i ograniczenie administracji państwowej. Oddalmy się od centrum Jastrzębia-Zdroju, pozostając w jego granicach. W dawnej wsi Borynia zobaczyć można malowniczy pałac z drugiej połowy XVIII wieku. Właścicielem okolicznych

Bielsko-Biała to dziś jedno miasto, jednak nie trzeba bardzo bystrego oka, by dostrzec, że dwa połączone siedemdziesiąt lat temu organizmy wciąż posiadają swoją odrębność i specyfikę. Pokażemy je więc osobno, a zaczniemy od starszego: Bielska. Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ Jeśli przyjedziemy do Bielska koleją, a dlaczegóżby nie przyjeżdżać koleją, zwiedzanie zaczniemy już od dworca. Wybudowany w 1890 r., a odnowiony w 2001 r., uważany jest za jeden z najpiękniejszych, zabytkowych dworców kolejowych w Polsce. Najbardziej chyba rozpoznawalnym zabytkiem Bielska jest zamek Sułkowskich, średniowieczna warownia, przebudowywana w kolejnych wiekach na arystokratyczną rezydencję, strzegąca wstępu na Stare Miasto.  Zamek Sułkowskich jest główną siedzibą Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej. Muzeum udostępnia zarówno historyczne wnętrza, jak i zbiory sztuki oraz ekspozycje poświęcone dziejom regionu. Można również dotrzeć do najstarszych, jeszcze średniowiecznych, partii tego obiektu. Katedra św. Mikołaja w Bielsku jest równie stara, jak samo miasto, choć jej dzisiejsza forma jest efektem wczesnomodernistycznej przebudowy z lat 1909–1912. Godność katedry świątynia otrzymała niedawno, dopiero w 1992 roku. Jeszcze kilkanaście lat temu bielskie Stare Miasto, zaniedbywane przez dekady, sprawiało dość przygnębiające wrażenie. Dziś rynek jest już zrewitalizowany (w obowiązującym stylu granitowo-fontannowym), jednak przyległe uliczki i zaułki wciąż mogą przyciągać romantyków i turpistów. Bielsko jest jednym z głównych ośrodków luteranizmu w Polsce. Znajdują się tu dwie parafie ewangelicko-augsburskie (a trzecia w Białej), siedziba biskupa diecezji cieszyńskiej oraz jedyny w Polsce pomnik Marcina Lutra. Ewangelicka dzielnica na obrzeżu Starego Miasta nosi nazwę Syjonu. Historia Bielska to również historia przemysłu. A ten, jak zwykle, rozwijał się na początku na bazie skromnego rzemiosła; w przypadku tego miasta - tkackiego. Jednym

Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/  Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ Miasto znane jako polski biegun zimna, założone przez zakon kamedułów z pobliskiego klasztoru w Wigrach, zachowało wiele obiektów z pierwszej połowy XIX w. Najokazalszym kościołem w Suwałkach jest konkatedra pw. św. Aleksandra. Wzniesiona została w stylu klasycystycznym według projektu Chrystiana Piotra Aignera z inspiracji gen. Józefa Zajączka.  W 1919 roku w kościele odbyły się uroczystości włączenia Suwałk w granice Polski. W czasie II WŚ była to jedyna czynna świątynia rzymskokatolicka w mieście. Suwałki w XIX w. były miejscem stacjonowania wielu pułków rosyjskich, oprócz koszar pozostały po nich również  cerkwie prawosławne. Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa to pierwotnie cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny (Sobór Uspieński). Od 1919 r służył młodzieży gimnazjalnej jako kościół katolicki. Reprezentacyjną ulicą Suwałk jest dawny Prospekt Petersburski, dziś ul. Tadeusza Kościuszki. To przy niej znajduje się zbudowana na początku XX w. Resursa Obywatelska będąca siedzibą wielu stowarzyszeń i instytucji społecznych. To tutaj w 1919 gościł  Naczelnik Józef Piłsudski. Obecnie budynek jest siedzibą Muzeum Okręgowego. W Suwałkach w roku 1849 urodził się Alfred Wierusz-Kowalski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy ze szkoły monachijskiej. Znany z przedstawień koni oraz wilków w zimowym pejzażu. Jego obrazy możemy podziwiać w muzeum.  W 1834 na roku na rogu Rynku i Prospektu Petersburskiego (ul. T. Kościuszki) wzniesiono odwach, a w latach późniejszych przylegający do niego ratusz. Są one najbardziej reprezentacyjnymi obiektami Suwałk.  Suwałki to miejsce urodzenia Marii Konopnickiej (w 1842 r.) W kamienicy rejenta Jana Zapiórkiewicza wynajmowali mieszkanie rodzice późniejszej poetki, Scholastyka i Józef Wasiłowscy. Czesława Miłosza kojarzymy raczej z Wilnem niż z Suwałkami. Jednak to

Wieś Krupe położona jest w województwie lubelskim, przy drodze z Chełma do Krasnegostawu.  Jak wiele miejscowości w okolicy, może poszczycić się kościołem, który dawniej pełnił funkcję cerkwi – tak jest z kościołem pw. MB Częstochowskiej z początku XX wieku. Pierwotnie nosił on wezwanie św. Jana Teologa i mimo przebudowy można w jego architekturze dostrzec jeden z typowych dla regionu wzorników obiektów sakralnych. Najbardziej charakterystycznym zabytkiem Krupego jest jednak renesansowy zamek powstający od XV do XVI stulecia sumptem rodziny Krupskich, a następnie Zborowskich. Potop szwedzki był końcem jego świetności, której nie potrafili przywrócić kolejni właściciele. Obecnie stanowi on malowniczą, trwałą ruinę. Zamek w Krupem jest budowlą obronną wzniesioną w czasach nowożytnych: otoczony jest fosą, a w jego rogach znajdziemy basteje – przysadziste baszty  pozwalające na wykorzystanie broni palnej. Zamek w Krupem pełnił jednak również rolę rezydencjonalną, o czym mogą świadczyć zachowane elementy dekoracji, w tym charakterystyczne dla polskiego renesansu attyki. Z jednym z właścicieli zamku w Krupem, Pawłem Orzechowskim, wiąże się budowla stojąca na nieodległym wzgórzu. Orzechowski, jak duża część polskiej szlachty w XVI, poparł reformację. Związał się z ruchem braci polskich (potocznie zwanych arianami) i podjął decyzję o wystawieniu sobie nietypowego, monumentalnego grobowca, w którym po śmierci w 1612 r. najprawdopodobniej go pochowano. Budowla ta ma wysokość ok. 20 metrów i składa się z sześciennej postawy, na której ustawiony jest ostrosłup. Czyni to ją najwyższym na terenie Polski grobowcem piramidalnym. Dodatkowo Orzechowski postawił sobie piramidę zanim to było modne – szersza moda na piramidy grobowe pojawiła się wśród arystokracji dopiero w XIX wieku. #piramida #grobowiec #zamek #renesans

Są miasta, które się jedzie zwiedzać, bo warto, a są miasta, które zwiedza się przypadkiem. Na przykład gdy miejsca w bezpośrednim pociągu z Warszawy do Częstochowy są już wyprzedane, można się przesiąść w Zawierciu. A na zwiedzenie Zawiercia wystarczy godzinka z hakiem. Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ 1. Podobnie jak w przypadku nieodległych Sosnowca i Dąbrowy Górniczej, o rozwoju Zawiercia zadecydowała decyzja o budowie stacji kolejowej Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Dzięki kolei mógł w Zawierciu rozwinąć się przemysł, zwłaszcza hutniczy i metalurgiczny, w oparciu o występujące tam rudy żelaza. 2. Najstarszą częścią obecnego Zawiercia nie jest jednak okolica dworca, a niegdysiejsza wieś Kromołów. Stoi tam siedemnastowieczny (choć historią sięgający dwóch wieków wcześniej) kościół św. Mikołaja, najstarsza obecnie budowla miasta. 3. Na terenie Kromołowa, oddalonego od reszty miasta o ok. 10 km, znajdziemy też mały ceglany budynek, mieszczący w środku źródło ważnej polskiej rzeki, jaką jest Warta. Przepływa ona, jako niepozorny strumyczek, również przez centrum miasta. 4. Samo Zawiercie przeżyło rozkwit na przełomie XIX i XX w. To wtedy wybudowano "zagłębiowskie familoki" czyli osiedle robotnicze TAZ. Zachowuje ono trochę klimatu znanego z bardziej popularnych osiedli robotniczych po śląskiej stronie Brynicy. Mieszkający tu ludzie zajmowali się produkcją bawełny, a później hutnictwem. 5. Robotnicy mieszkali w domach wielorodzinnych, dyrekcja mogła pozwolić sobie na taki oto pałacyk, zwany od nazwiska dyrektora, pałacykiem Skarżyńskiego. 6. Urbanizacja i wzrost liczby ludności spowodowała również potrzebę budowy sporego kościoła (istniejące już kościoły w Kromołowie i w Skarżycach przestały wystarczać). Stąd w 1898 roku rozpoczęto budowę neogotyckiej bazyliki św.św. Piotra i Pawła, położonej w centrum miasta. Projektantem kościoła

W dzisiejszej relacji chcemy przybliżyć wam stolicę Podhala: Nowy Targ, potocznie zwaną przez górali „Miastem”. Oficjalnie Królewskie Wolne Miasto Nowy Targ, główny ośrodek handlowy i komunikacyjny Podhala oraz stolica regionu. Więcej wpisów http://skpt.om.pttk.pl/zwiedzaj-z-skpt/ Nowy Targ posiada, jak przystało na miasto żyjące z handlu, rozległy rynek. Przez stulecia pełnił on rolę placu handlowego dla odbywających się tu targów. Pośrodku rynku znajduje się zabytkowy ratusz pochodzący z XIX wieku. Jest budynkiem dwukondygnacyjnym, posiadającym na froncie wieżę zakończoną hełmem i iglicą. Kościół cmentarny św. Anny pochodzi zapewne z XV wieku. Lokalna tradycja głosi, że został ufundowany już w 1219 r. przez zbójców, którzy zrabowany na Węgrzech obraz św. Anny umieścili w ołtarzu.  Szlak Nowotarskiej Owcy - Na Podhalu tradycje pasterskie sięgają przełomu XVI i XVII w. Aluminiowe rzeźby są autorstwa Michała Batkiewicza. Mają podkreślać tradycyjny charakter Podhala.  Na terenie dzisiejszego lotniska pod koniec XIX w. znajdował się poligon austriackiej artylerii fortecznej. Lotnisko sportowe w miejscu dawnego poligonu otwarto w 1930 roku. W czasie II wojny światowej było wykorzystywane przez Luftwaffe do akcji przeciwko gorczańskim partyzantom. 8 czerwca 1979 r. podczas swojej pierwszej pielgrzymki do Polski papież Jan Paweł II odprawił mszę dla ponad miliona wiernych. Rezerwat „Bór Na Czerwonem" o pow. 2 ha został utworzony w 1925 roku. Jest to jedyny rezerwat torfowiskowo-leśny w polskiej części Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, obfitującej w torfowiska. Zachowały się w nim biocenozy leśne, przejściowe i torfowiskowe. Nazwa pochodzi od rodzaju glonu Zygonium ericetorum, którego plecha w okresie jesieni ma barwę czerwoną. Lody nowotarskie zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych. Na obecną chwilę w Nowym Targu

Zapraszamy do e-zwiedzania Sochaczewa z SKPT. Rynek w Sochaczewie. To jedno z tych miast, z którymi obie wojny światowe nie obeszły się łaskawie. Front zatrzymywał się tu w 1914-15 i we wrześniu 1939 r. podczas Bitwy nad Bzurą. Walkom tym m.in. poświęcone jest muzeum w widocznym tu ratuszu z 1828 r. proj. Bonifacego Witkowskiego. Nowy kościół parafialny wg projektu Mieczysława Gliszczyńskiego to już lata 60. Sochaczewski zamek jest dziś ruiną, ale niegdyś był jedną z siedzib książąt mazowieckich. W miejscu drewnianej warowni wystawiono murowany zamek już w XIV w., a więc wcześniej niż w Ciechanowie lub Warszawie. Rozbudowany już w czasach nowożytnych i te fragmenty możemy oglądać. Potop szwedzki, próba restauracji w k. XVIII w., a później służył już tylko jako rezerwuar materiałów budowlanych. Sochaczewski zamek, choć świetnie położony, na wzgórzu ponad Bzurą, miał sporą wadę. Nie było w nim studni. Sochaczew był miejscem uchwalenia w 1377 r. pierwszego kodeksu prawa na Mazowszu, zastępującego prawo zwyczajowe. Zakazano m.in. rodowej zemsty. Po włączeniu do Korony niektóre zapisy stały się podstawą "exceptów mazowieckich", czyli formy prawa dzielnicowego. Prezentowany w ratuszu "klocek" to zbiór dokumentów urzędowych z przepisami głównie z l. 1633, 1638, 1639, w tym postanowieniami dotyczącymi Sochaczewa. Może właśnie w Sochaczewie rozpoczęła się epoka rozbicia dzielnicowego? Według przekazu jednego z kodeksów Rocznika świętokrzyskiego nowego w stojącym być może w tym miejscu klasztorze benedyktynów Św. Trójcy w Sochaczewie, miał umrzeć w 1138 r. Bolesław Krzywousty. Najstarszy kościół Sochaczewa w dawnej podmiejskiej wsi, Trojanowie, to skromna wiejska świątynka barokowa z 1783 roku. Moda na klasycyzm dopiero później dotrze na

Wałbrzych to miasto kontrastów. Pięknie położone, pełne śladów dawnej wielkości, ale też bardzo mocno dotknięte kryzysem i szokową terapią okresu zmian ustrojowych. Dziś ominiemy słynny zamek Książ i Palmiarnię, a odwiedzimy te nieco mniej znane atrakcje. Zabudowa wałbrzyskiego rynku, wytyczonego zapewne na przełomie XIV i XV wieku, daje przegląd historii architektury ostatnich trzech stuleci.  Jak w wielu dynamicznie rozwijających się miastach, ratusz Wałbrzycha wyprowadził się z ciasnego, średniowiecznego rynku. Nowy gmach przy Placu Magistrackim powstał w połowie XIX wieku. Monumentalny, ewangelicko-augsburski kościół Zbawiciela w Wałbrzychu został poświęcony 24 listopada 1788. Powstał na miejscu poprzedniego, drewnianego domu modlitwy. Wałbrzyski kościół ewangelicko-augsburski Zbawiciela został zaprojektowany przez wybitnego pruskiego architekta, Carla Gottharda Langhansa, najbardziej znanego z projektu Bramy Brandenburskiej w Berlinie. Główną rzymsko-katolicką świątynią Wałbrzycha jest kolegiata NMP Bolesnej i Aniołów Stróżów z przełomu XIX i XX w. Projektantem neogotyckiego kościoła rzymsko-katolickiego Aniołów Stróżów w Wałbrzychu był znany śląski architekt Alexis Langer. W pochodzącym z początku XIX w. pałacu kupieckiej rodziny Albertich mieści się Muzeum Porcelany w Wałbrzychu. Muzeum Porcelany w Wałbrzychu umiejętnie łączy cenną kolekcję śląskiej i europejskiej porcelany z prezentacją dziejów miasta i regionu. Pamiątką po dawnych właścicielach Wałbrzycha, rodzie Czettritzów, jest renesansowy zamek, dziś siedziba Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa. Czekającym na pociąg na stacji Wałbrzych Główny towarzyszy piękny widok na Wołowiec w Górach Czarnych. Pod masywem przebiega jeden z najdłuższych tuneli kolejowych w Polsce.

Lato dawno za nami, warto jednak, przynajmniej na zdjęciach, wrócić do nadmorskich klimatów. Dziś zapraszamy Państwa do Fromborka, który, choć mały, zdecydowanie wart jest odwiedzenia z uwagi na liczne, czasem nie całkiem oczywiste atrakcje. Główna przyczyną, dla której turysta jedzie do Fromborka, jest fakt, że mieszkał i pracował tu Mikołaj Kopernik. Astronom jest pochowany w podziemiach widocznej na zdjęciu archikatedry pw. Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja, wybudowanej w XIV w. Niedawno odkryto miejsce jego pochówku oznaczone obecnie nowym epitafium. Poza tym w katedrze możemy oglądać elementy gotyckie, barokowe jak również neobarokowe, pochodzące z końca XIX w. W skład zespołu katedralnego wchodzą również wieża, w której mieszkał Kopernik, oraz kanonie i pałac biskupi.  Obok imponującego kompleksu katedralnego mamy we Fromborku jeszcze kościół farny pw św. Mikołaja, również czternastowieczny. Jego wyposażenie zostało zniszczone w czasie działań wojennych w 1945 roku, do 2002 r. budynek był kotłownią, zachowały się w nim jednak elementy oryginalnych sklepień oraz drewniana dzwonnica z początku XVIII w. Jak każde szanujące się średniowieczne miasto, posiadał Frombork swój szpital, mieszczący się kawałek za miastem. Obecnie pochodzący z XIV, a przebudowany w XVII w. budynek dawnego szpitala (pod wezwaniem, rzecz oczywista, św. Ducha) jest użytkowany przez Dział Historii Medycyny Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku i mieści fantastyczną wystawę poświęconą dawnej medycynie, a komu tego mało, ten może obejrzeć sobie pokrywające ściany oryginalne gotyckie freski. Obecnie do Fromborka możemy dopłynąć wodolotem lub statkiem białej floty z leżącej po drugiej stronie Zalewu Wiślanego Krynicy Morskiej. Jeśli to zrobimy, pierwszym zabytkiem miasta będzie dla nas Wieża Wodna, drugi

Zimowa stolica Polski to miejsce, które budzi sporo emocji. Dla jednych szczyt kiczu, tandety i wszystkiego, od czego chcemy uciec, myśląc o urlopie w górach. Dla innych to obowiązkowy spacer po Krupówkach, zakupy i obiad w jednej z modnych knajp. Możemy podziwiać dach Polski z najwyższego szczytu Tatr lub wjechać kolejką linową na Gubałówkę (co bardziej wprawieni dusigrosze wybiorą 20 minutową wspinaczkę, by zaoszczędzić kilka złotych na piwko z widokiem na góry). A jeśli nie Rysy ani modne knajpy na Krupówkach, to co robić w Zako? 1. Można wybrać spacer szlakiem architektury drewnianej - największe skarby stylu zakopiańskiego znajdziemy spacerując wzdłuż ulicy Kościeliskiej, najstarszej w Zakopanem. Na zdjęciu willa Koliba, wg projektu prekursora tego stylu - Stanisława Witkiewicza. Obecnie mieści muzeum tatrzańskie im Tytusa Chałubińskiego. 2. Wspominając artystów z rodziny Witkiewiczów należy odwiedzić budynek teatru imienia syna - Stanisława Ignacego Witkiewicza, który w Zakopanem nie przebywał jedynie skuszony świeżym powietrzem i bliskością Tatr. To dostępność substancji odurzających, która wspomagała jego artystyczne wizje, dodatkowo kusiła artystę. Budynek teatru oraz jego otoczenie przedstawia obrazy i rzeźby nawiązujące do twórczości Witkacego. 3. Dworzec PKP Zakopane nie jest specjalnie wybitnym budynkiem ze względu na swoje walory architektoniczne. Fascynująca jest za to jego lokalizacja - tutaj kończy się Polska, stąd już dalej nie pojedziemy. Przerazeni perspektywa wielogodzinnego stania w korku na Zakopiance turyści wybierają często kolej jako bardziej pewne połączenie z górskim kurortem (najszybsze polaczenie z Warszawa to ok 6.5 godziny). Nie wszyscy jednak wiedzą, że już w okresie międzywojennym dysponowaliśmy szybkim połączeniem kolejowym na trasie Zakopane –

1. Sulisławice to wieś w powiecie sandomierskim, położona przy Drodze Krajowej nr 9 z Warszawy i Radomia do Rzeszowa. Jej atrakcją są kościoły: zabytki sakralne i

Podczas dzisiejszego #zwiedzajzskpt przeniesiemy się na Dolny Śląsk i zapoznamy się z jednym z najcenniejszych zespołów zabytkowych tej części Polski. Prosimy nie regulować odbiorników; Brzeg, choć należy do województwa opolskiego, leży na historycznym Dolnym Śląsku, a rozbieżność między granicami historycznymi a administracyjnymi, choć niekiedy zrozumiała, nie przestaje uwierać miłośników historii i krajoznawstwa. Brzeg lokowany został w połowie XIII wieku, co czyni go jednym z najstarszych miast w Polsce. W XIV stało się stolicą księstwa, a po wygaśnięciu lokalnej dynastii przeszło w ręce Habsburgów, a następnie Prus. Miasto było rozbudowywane i umacniane; do dziś czytelny jest zarówno średniowieczny układ urbanistyczny, jak i zarys nowożytnych fortyfikacji bastionowych. Ikoną Brzegu jest widok bramy zamku książęcego, robiącej wrażenie manierystyczną dekoracją. Nowożytną przebudowę rezydencji ufundowali książęta Fryderyk II i Jerzy II z rodu Piastów, a program ikonograficzny budynku bramnego głosi chwałę tej dynastii. To właśnie w księstwie legnicko-brzeskim Piastowie panowali najdłużej, bo aż do 1675 roku. Dziś w zamku w Brzegu mieści się Muzeum Piastów Śląskich. Warto też skorzystać z okazji i koniecznie obejrzeć malowniczy arkadowy dziedziniec, który przyniósł brzeskiej rezydencji miano (choć nie lubimy takich porównań) “śląskiego Wawelu”. Varsavianistyczną ciekawostką może być fakt, że jeden z architektów budowli, Jakub Parr, pracował również przy renesansowej przebudowie Zamku Warszawskiego. Dawny Brzeg to nie tylko książęca stolica, ale przede wszystkim ważne i bogate miasto. Jako takie, powinno mieć odpowiednio dostojny ratusz. Siedziba władz miejskich pochodzi z XVI wieku i jest dziełem włoskich architektów. Niestety, trwający remont nie pozwala obejrzeć w pełnej okazałości efektownej loggii, zdobiącej zachodnią fasadę ratusza. Kolejnym z symboli szanującego

Dotrwaliśmy do piątku, a to oznacza kolejną galerię z cyklu #zwiedzajzskptordie. Zapraszamy dziś Państwa do dolnośląskiego miasta, gdzie miłośnicy historii na pewno nie będą się nudzić: do Oleśnicy. Zapewne najcenniejszym zabytkiem Oleśnicy jest zamek. Gdy w 1320 r. miasto zostało stolicą księstwa oleśnickiego i miastem rezydencjalnym założyciela oleśnickiej gałęzi Piastów, księcia Konrada I, na miejscu dawnej przygranicznej fortyfikacji rozpoczęto budowę murowanego zamku na rzucie nieregularnego czworoboku. Po piastach zamek przejęli czescy Pobieradowie, którym zawdzięczamy obecny jego wygląd (lata 1542-1616). Po 1945 mieścił się tu szereg instytucji, niestety nie zawsze dbających o stan budynku. Stosunkowo od niedawna zamek udostępniony jest zwiedzającym.  Widoczny z okna zamkowego zabudowany korytarz łączący zamek z bazyliką, o której więcej na kolejnym zdjęciu.  Dawny kościół zamkowy, dziś Bazylika Mniejsza pw. Jana Chrzciciela, powstał w XIII wieku jako gotycka budowla orientowana. W późniejszych wiekach został rozbudowany. Widoczne na zdjęciu kaplice powstały na przełomie XV i XVI wieku, a wieża uzyskała swoją wysokość i kształt w 1621 roku. We wnętrzu warto bliżej przyjrzeć się wyjątkowo pięknej manierystycznej ambonie z 1605 roku. Podtrzymuje ją postać św. Krzysztofa. Na korpusie widnieją postacie czterech ewangelistów, a na schodkach św. Jana Chrzciciela, Mojżesza i św. Pawła. Za amboną widoczny jest fragment empory, otaczającej nawę główną. Empory są charakterystycznym elementem dla kościołów ewangelickich. W istocie kościół w latach 1538-1945 służył właśnie ewangelikom.  W Oleśnicy znajduje się jedna z najstarszych synagog w Polsce. Ten gotycki budynek, być może wzorowany na Synagodze Staronowej z Pragi, istniał już na pewno w 1417. Mieściła się w nim drukarnia hebrajska, będąca pierwszą drukarnią w

Pędząc trasą S8 w kierunku południowym możemy zatrzymać się na chwilę w leżącym tuż obok trasy, między Tomaszowem Mazowieckim a Piotrkowem Trybunalskim, Wolborzu. To z pozoru niewielkie miasteczko ma zadziwiająco interesującą historię. O dawnej ważności miasta bardzo często świadczy wielkość jego rynku. Wolborski jest - jak na nieco ponad 2300 mieszkańców - ogromny. Prawa miejskie miejscowość otrzymała już w 1273 roku, 16 lat po Krakowie. Zdjęcie 2: Kościół św. Mikołaja istnieje od 1148 roku. Obecna murowana świątynia została zbudowana w XV wieku w stylu gotyckim, w 1544 roku podniesiona do rangi kolegiaty, zaś dzisiejszą, barokową formę otrzymała w połowie XVIII wieku. Zdjęcie 3: W latach 1553-69 wójtem Wolborza był znany pisarz i publicysta epoki renesansu, Andrzej Frycz-Modrzewski. Jego popiersie stoi przy rynku. Jeśli jesteśmy przy edukacji - jeszcze przed Fryczem, w XV w., Wolbórz posiadał własną uczelnię - filię Akademii Krakowskiej. Żadne miasteczko centralnej Polski nie mogło obyć się bez społeczności żydowskiej. W Wolborzu zachował się budynek synagogi - pochodzi on z II połowy XIX w., jednak zatracił już cechy stylowe i jest użytkowany jako dom mieszkalny. Miasteczko należało przez większość swojej historii do biskupów kujawskich. Jak wszyscy biskupi, i ci mieli swój pałac. Zaprojektował go w latach 1768-73 włoski architekt Francesco Placidi, pracujący wcześniej przy drezdeńskim Hofkirche. W miejscu pałacu biskupów stał wcześniej zamek, zbudowany jeszcze w średniowieczu. Spłonął on niedługo po Potopie, a jedynym po nim śladem jest odnaleziony w 1901 roku kartusz herbowy, wmurowany obecnie w dom przy jednej z głównych ulic.

Opatów, położony między Ostrowcem a Sandomierzem, to jedno z najmniejszych miast powiatowych w Polsce. Również jedno z tych miast, które swój największy rozwój, również ludnościowy, mają za sobą. Wokół ogromnego opatowskiego rynku przed II Wojną mieszkało ponad 6000 Żydów, tyle, ilu dziś mieszkańców ogółem.  Wjeżdżając do Opatowa od strony Warszawy, widzimy Bramę

Zapraszamy Państwa do Łowicza, niegdyś grodu biskupiego, a obecnie miasta powiatowego położonego w województwie łódzkim. Bulla papieża Innocentego II z roku 1136 potwierdza nadanie tych ziem arcybiskupom gnieźnieńskim. Początkowo obszar ten przynależał do ziemi łęczyckiej, lecz w XIII w. kasztelania łowicka została włączona do ziemi sochaczewskiej, będącej częścią Mazowsza. Przynależność regionu do dóbr prymasowskich była przyczyną coraz większej jego odrębności. Okolice Łowicza i Skierniewic zaczęto nazywać księstwem łowickim, a jego mieszkańców - Księżakami. Odrębność Księstwa Łowickiego sformalizowano w epoce Królestwa Kongresowego, a wcześniejsze niż w innych częściach Polski uwłaszczenie chłopów wzmocniło wyjątkowy charakter regionu. 1. Łowicz to przede wszystkim najbardziej rozpoznawalny w Polsce folklor. Motywy typowe dla tego regionu pojawiają się na pamiątkach dostępnych na terenie całego kraju. Prawdziwym świętem folkloru łowickiego jest Niedziela Palmowa, w czasie której miasto ożywa tysiącem barw na strojach ludowych, straganach i ogromnych palmach wielkanocnych. 2. Łowicz od XII wieku do rozbiorów stanowił miasto prymasowskie i posiadał kolegiatę, która stanowiła siedzibę kapituły łowickiej. Kościół ulegał wielu przebudowom i posiada cechy przynajmniej kilku historycznych stylów architektonicznych. Niekiedy jest nazywany „Wawelem Mazowsza” z uwagi na liczbę pochowanych tutaj prymasów i biskupów. 3. Historyczna część Łowicza zachowała swój średniowieczny układ urbanistyczny. Możemy tutaj odnaleźć dwa czytelne rynki. P, przy Starym Rynku znajduje się przepiękna kolegiata wraz z ratuszem, i muzeum miejskie, Nowy Rynek natomiast jest dość nietypowym reliktem średniowiecznej urbanistyki, ponieważ ma kształt trójkąta. 4. Szatę architektoniczną Starego Rynku dopełnia klasycystyczna dzwonnica autorstwa Szymona Bogumiła Zuga. Stanowiła również funkcję bramy, prowadzącej na mały cmentarz otaczający kolegiatę. W tle widoczny jest ratusz zbudowany

Zwiedzanie Wschowy zaczynamy od ratusza, symbolu miejskiej samorządności. W obecnej formie pochodzi z połowy XIX i reprezentuje modny wówczas styl arkadowy, zachowały się jednak elementy z minionych epok, w tym późnogotycka, sklepiona sala.Niedaleko ratusza znajduje się wschowski zamek starościński, zwany też dumnie Królewskim. Pochodzi z czasów Kazimierza Wielkiego, jednak liczne przebudowy zatarły jego cechy stylowe. Wciąż to jednak urokliwe miejsce, by napić się dobrej kawy lub zjeść lody w zamkowej restauracji.Wschowa była jednym z najważniejszych ośrodków protestantyzmu w dawnej Rzeczypospolitej. Unikatowym zabytkiem jest ewangelicki kościół Żłóbka Chrystusowego z XVII wieku. Obecnie kościół jest remontowany po latach zaniedbania i dewastacji.Kościół ewangelicki we Wschowie jest obecnie niedostępny do zwiedzania, jednak część jego wyposażenia można obejrzeć w Muzeum Ziemi Wschowskiej. Zbiory placówki są bardzo bogate; prócz pamiątek po protestantach warto zwrócić szczególną uwagę na cenną kolekcję portretów trumiennych.Prawdopodobnie najcenniejszym zabytkiem Wschowy jest cmentarz ewangelicki, założony w 1609 roku, co czyni go jedną z najstarszych istniejących nekropolii w Polsce. Na cmentarzu znajduje się przebogaty zbiór sztuki sepulkralnej, nagrobków i kaplic, od renesansu po wiek XX.Nad Wschową dominuje sylweta kościoła farnego św. Stanisława. Świątynia przylega do piętnastowiecznych murów miejskich, których spore odcinki zachowały się do naszych czasów.Sklepienie prezbiterium kościoła św. Stanisława we Wschowie zdradza średniowieczne pochodzenie świątyni, jednak wystrój wnętrz jest efektem osiemnastowiecznej, barokowej przebudowy.Pamiątką po epoce Kontrreformacji jest we Wschowie, jak to w wielu miastach Rzeczypospolitej, klasztor franciszkanów. Zespół klasztorny zachował charakterystyczny układ przestrzenny, z dziedzińcem odpustowym i krużgankami z Drogą Krzyżową.Odwiedzając Wschowę trudno się nie zachwycić barokowym wnętrzem franciszkańskiego kościoła św. Józefa. Jednym

Kościół św. Idziego góruje nad Inowłodzem. Legenda głosi, że świątynia została ufundowana przez Władysława Hermana w podzięce za narodziny syna, Bolesława, z małżeństwa z Judytą z Przemyślidów. Książę miał wysłać poselstwo do opactwa św. Idziego w dzisiejszym Saint Gilles, gdzie mnisi mieli się modlić o dar potomstwa. Aktualne badania przesuwają powstanie świątyni do czasów panowania samego Bolesława Krzywoustego. Kościół św. Idziego góruje nad Inowłodzem. Legenda głosi, że świątynia została ufundowana przez Władysława Hermana w podzięce za narodziny syna, Bolesława, z małżeństwa z Judytą z Przemyślidów. Książę miał wysłać poselstwo do opactwa św. Idziego w dzisiejszym Saint Gilles, gdzie mnisi mieli się modlić o dar potomstwa. Aktualne badania przesuwają powstanie świątyni do czasów panowania samego Bolesława Krzywoustego.Obecna forma kościoła św. Idziego w Inowłodzu jest wynikiem rekonstrukcji z lat 30. XX w. Kościół jeszcze przed I wojną światową był w stanie ruiny, a zniszczenia dopełniły działania wojenne. W wyniku prac pod kierunkiem Wilhelma Henneberga podwyższono mury obwodowe, dodając fryz arkadowy – na podstawie odnalezionych fragmentów. Dodatkowo podwyższono wieżę.Synagoga w Inowłodzu powstała na pocz. XIX w. Aktualnie mieści się w niej sklep spożywczy. We wnętrzu między oknami zachowały się jedyne w Polsce dwie tablice (w języku rosyjskim i hebrajskim) z inskrypcjami z modlitwą za panującego władcę – Mikołaja II.W Inowłodzu w czasach panowania Kazimierza III Wielkiego wzniesiono zamek na planie prostokąta. Składał się on z dwóch skrzydeł północnego i zachodniego oraz oktagonalnej wieży w północno wschodnim narożniku i kwadratowej w południowym boku. Obecnie zamek jest trwałą ruiną, choć pojawiają się plany jego odbudowy.Niedaleko Pilicy