zwiedzaj

Maków Mazowiecki (przymiotnik w nazwie od 1928 r.) - liczące ok. 10 tys. Mieszkańców to miasto powiatowe, położone na północnym Mazowszu, nad Orzycem.  Wizytówką Makowa Mazowieckiego jego jest kościół parafialny p.w. Bożego Ciała. Charakterystyczna fasada i przysadzista, masywna sylwetka są typowe dla mazowieckiego gotyku, w przeciwieństwie do bazylikowego układu, rzadziej tu występującego. — w: Maków Mazowiecki Maków Maz., kościół Bożego Ciała - Wzory z zendrówki, kamienie polne i młyńskie wmurowane w elewację, to również elementy typowe dla regionu. Budowę kościoła w obecnym kształcie rozpoczęto w 1490 r., gdy na prowincjonalnym Mazowszu gotyk miał trzymał się mocno. ul. Kościelna: główna ulica wiodąca od zamienionego Rynku (chwalimy powstrzymanie się od nowomodnej, betonowej “rewitalizacji”, ganimy za zaniedbanie) do kościoła. To było serce "dzielnicy chrześcijańskiej" czy też "polskiej", a później "aryjskiej", kiedy Maków stał się Mackeim w prowincji Ostpreussen. Do II Wojny Światowej główny plac handlowy był granicą i miejscem spotkań. ul. Grabowa: to z kolei główna ulica żydowskiego Makowa. W 1827 roku Żydzi stanowili 90% mieszkańców miasta. Przed II wojną światową, 3-tysięczna społeczność żydowska stanowiła ponad połowę mieszkańców Makowa. Maków Maz. - ul. Buźnicza - ta nietypowa ortograficznie i fonetycznie nazwa nawiązuje zapewne do Wielkiej Synagogi z 1717 r., spalonej w 1939 r. przez hitlerowców. Po budynku nie zachowały się żadne ślady. Maków Maz. - Wystawiony w 1987 r. pomnik - lapidarium, upamiętniający makowskich Żydów, który zginęli w tutejszym getcie bądź stąd byli wywiezieni do Treblinki. Powstał z kilkudziesięciu zachowanych macew, niekiedy służących przez lata jako np. płyty chodnikowe.

Konstancin-Jeziorna ma długą i złożoną historię. Miasto w swej obecnej formie powstało w wyniku scalenia Jeziorny z Konstancinem-Skolimowem oraz kilkoma otaczającymi je wsiami, do którego doszło w 1969 roku.

Łęczyca. Niegdyś jeden z najważniejszych ośrodków w kraju, dziś czternastotysięczne miasto powiatowe. Łęczyca była świadkiem wielu ważnych wydarzeń naszej historii, zjazdów, synodów, procesów, ze zjazdem książąt i biskupów w 1180 roku na czele. Mimo utraty znaczenia, zachowała cenny zespół zabytkowy, do zwiedzenia którego zapraszamy.

Zakroczym - niegdyś stolica ziemi Księstwa Mazowieckiego, ośrodek władzy, z którego Warszawie nadawano pierwsze przywileje. Dziś jest małym miastem położonym niedaleko malowniczego ujścia Narwi do Wisły.

Radom. Drugie pod względem wielkości miasto w województwie mazowieckim. Wbrew obiegowym sądom może się poszczycić bardzo bogatą historią i cennymi zabytkami. Zapraszamy do zwiedzenia miasta razem z SKPT:

Szydłów to obecnie senne miasteczko w województwie świętokrzyskim, które dzięki temu, że w pewnym momencie znalazło się na uboczu wielkich wydarzeń, potrafiło zachować swój średniowieczny charakter. Zapraszamy zatem do jego poznania!

Zapraszamy do odwiedzenia kolejnego miasta z SKPT! Bohaterem dzisiejszej galerii jest Pińczów - niewielkie miasto na południu województwa świętokrzyskiego, malowniczo położone nad brzegiem nizinnej i leniwej rzeki Nidy.

Kołbiel jest stolicą mikroregionu etnograficznego. Obecnie jest wsią o miejskiej przeszłości. Prawa miejskie nadał król Zygmunt I, a zabrał car Aleksander II. Na początku XX w. żyło tu prawie 6000 dusz, a obecnie około 1800.

Tomaszów Mazowiecki to relatywnie młode miasto, zawdzięczające swoje powstanie rewolucji przemysłowej. Tomaszów leży na styku trzech krain historycznych. Wbrew nazwie, są to Małopolska, Łęczyckie i Sieradzkie. Mimo niezbyt długiej historii, miasto posiada ciekawy zespół, głównie dziewiętnastowiecznych, zabytków.

Radziejowice to miejscowość leżąca na południe od Warszawy w powiecie Żyrardowskim. Niegdyś majątek rodu Junoszów, którzy przyjęli nazwisko Radziejowscy od rzeki Radziejówki. O ile nazwa miejscowości i nazwisko Radziejowskich herbu Junosza pozostają niezmienione, to rzeka dziś nazywana jest Pisią Gągoliną.

Przasnysz to miasto powiatowe na północnych kresach Mazowsza. Istniał jako osada targowa już w XIII wieku, w 1427 roku za Janusza I Starszego lokowany na prawie chełmińskim. Pomimo sporych zniszczeń, zwłaszcza w czasie I Wojny Światowej, zachował klimat nienajmniejszego miasta powiatowego epoki Kongresówki.

Wypad do niepozornych Końskich może być bardzo dobrym pomysłem, zwłaszcza w połączeniu z zabytkami techniki w okolicy: Maleńcu i Sielpi Wielkiej. Końskie swą karierę zawdzięczają rodzinie Małachowskich, którzy w połowie XVII wieku nabyli okoliczne tereny i czynią z nich swoją główną rezydencję. W XIX wieku po włączeniu Końskich do sieci kolejowej Królestwa, następuje rozkwit przemysłu, głównie odlewniczego. Produkowano tu między innymi żeliwne żelazka na węgiel drzewny. Teraz konecki przemysł słynie głównie z wyrobu płytek ceramicznych.

Wielbark, dawnej Willenberg, jest niedużym miastem na granicy historycznych Prus i Mazowsza. Prawa miejskie posiadał od 1723 r. do 1946 r. Wskutek zniszczenia miasta przez Armię Czerwoną i zmniejszenie liczby ludności Wielbark został pozbawiony praw miejskich, które odzyskał 01 stycznia 2019 r. Aktualnie miasteczko zamieszkuje prawie 3000 mieszkańców.

Jeśli ktoś z Państwa ma pomysł wybrać się do Sieradza to prosimy się dwa razy zastanowić nad wyborem, ale jeśli już Państwo tam będą, to prosimy się nie przejmować, bo mimo że miasto na pierwszy rzut oka się niczym nie wyróżnia, to warto rzucić okiem na kilka szczegółów. Miasto jest jednym ze starszych w Polsce (choć oczywiście to nieodległy Kalisz może rościć sobie prawo do miana najstarszego miasta na terenie naszego kraju), wzmiankowane było już w bulli gnieźnieńskiej, a kto uważnie czytał Krzyżaków, na pewno pamięta że Maćko i Zbyszko jechali pod Grunwald w barwach chorągwi sieradzkiej. Niestety w późnym średniowieczu Sieradz zaczął tracić znaczenie i nawet rozwój przemysłu w nieodległej przecież Łodzi i okolicach nie powstrzymał jego upadku. Również II wojna światowa spowodowała duże straty. Ludność żydowską wymordowano, Polaków zaś wysiedlano, miał bowiem Sieradz zostać ośrodkiem wojskowym o strategicznym znaczeniu. Obecnie po chwili chwały w latach 1975-98, kiedy był stolicą województwa (ciekawostką jest fakt, że został nią jako najmniejsze wówczas miasto, licząc sobie niewiele ponad 20000 mieszkańców) miasto znów wraca na swoje miejsce. Obecnie liczy sobie nieco ponad 44000 mieszkańców i jako jedno z trzech byłych miast wojewódzkich nie jest nawet siedzibą powiatu grodzkiego. Zapraszamy jednak do zapoznania się z naszą mini galerią sieradzkich atrakcji.

Prezentacja miasta tak bogatego w atrakcje wychodziłaby poza ramy naszego cyklu; ograniczymy się jednak do jednej, rzadko odwiedzanej przez turystów części - do Wzgórza Świętego Wojciecha. W średniowieczu była tu siedziba książęca, później odrębne w stosunku do Poznania miasto. Zostało do niego przyłączone dopiero w 1797 roku. Oprócz XIX- i XX-wiecznej zabudowy znajdziemy tu kilka cennych obiektów:

Ciechanowski Zamek Książąt Mazowieckich z początku XV wieku. Głównym materiałem budowniczym jest cegła, jednak całość została wybudowana na granitowych głazach narzutowych ze względu na podmokły mazowiecki teren.

Wiskitki to położona w województwie mazowieckim wioska licząca około 1400 mieszkańców. Wzmianki o istnieniu osady na tych terenach sięgają XIII wieku, jednak miasto lokował dopiero w 1595 roku król Zygmunt III Waza. Wcześniej Wiskitki pełniły funkcje dworu myśliwskiego polskich monarchów o czym przypomina herb miasta. Na polowania przyjeżdżali tutaj Władysław Jagiełło, Jan Olbracht i Zygmunt II August. Do czasu powstania Żyrardowa, Wiskitki pełniły funkcję centrum lokalnej administracji. W 1870 roku Wiskitki utraciły prawa miejskie, liczba ludności powoli zaczęła spadać. W roku 1897, Wiskitki liczyły około 3600 mieszkańców. W czasie II wojny światowej lokalna społeczność pomniejszyła się o 1100 Żydów wywiezionych do getta warszawskiego. Obecnie Wiskitki zamieszkuje około 1400 osób. Historyczna zabudowa Wiskitek składa się z rynku otoczonego pierzejami zwartej, jedno- i dwukondygnacyjnej zabudowy. Warto wspomnieć, iż ryneczek jest zaledwie o 30 metrów krótszy od Rynku Głównego w Krakowie, jednak węższy od niego o 155 metrów.